| Wyszukaj publikacje zawierające tekst: | |||
| wersja do druku |
| Problemy z wykreśleniem hipotek |
| Problemy z wykreśleniem hipotek Sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. W odniesieniu do nieruchomości objętych zabezpieczeniami znaczy to tyle, iż zabezpieczenia owe (hipoteki) z mocy prawa wygasają. Skutek ten powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży, jednak podstawą do wykreślenia wpisów w księdze wieczystej jest dopiero prawomocny plan podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości obciążonej. Praktyka pokazała, iż z wykreśleniem hipotek bywają problemy. Może się także zdarzyć, iż owo wykreślenie może znacznie się opóźnić a nawet stanie się w ogóle niemożliwe. Zgodnie z treścią art.313. 1 i 2 prawa upadłościowego i naprawczego (Ustawa z dnia 28 lutego 2003r. Dz. U. Nr 60 poz.535 z późn. zm.): „1.Sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. 2.Sprzedaż nieruchomości powoduje wygaśniecie praw oraz praw i roszczeń osobistych ujawnionych przez wpis do księgi wieczystej lub nieujawnionych w ten sposób, lecz zgłoszonych sędziemu-komisarzowi w terminie określonym w art. 51 ust.1 pkt.5. W miejsce prawa, które wygasło, uprawniony nabywa prawo do zaspokojenia wartości wygasłego prawa z ceny uzyskanej ze sprzedaży obciążonej nieruchomości. Skutek ten powstaje z chwilą zawarcia umowy sprzedaży. Podstawą do wykreślenia praw, które wygasły na skutek sprzedaży, jest prawomocny plan podziału sumy uzyskanej ze sprzedaży nieruchomości obciążonej.” ■Trudności z wykreśleniem hipoteki Choć cytowany przepis zdaje się być całkowicie jasny, w praktyce sądowej dość często zdarza się, iż wykreślenie hipotek nastręcza trudności i często znacznie się opóźnia. Z uwagi na fakt, iż żaden przepis prawa nie stanowi jaki właściwie dokument powinien potwierdzić „prawomocność” odrębnego planu podziału środków uzyskanych ze zbycia nieruchomości obciążonej różne sądy mają w tej kwestii różne oczekiwania. Bywa, że decydują o wykreśleniu hipotek na podstawie aktu notarialnego – umowy sprzedaży i odpisu postanowienia sądu upadłościowego o zatwierdzeniu planu podziału, ale zdarza się także, iż żądają złożenia przez nabywcę (i opłacenia) odrębnego wniosku, a poza postanowieniem o zatwierdzeniu planu podziału załączenia także odpisu planu podziału koniecznie opatrzonego stemplami urzędowymi sądu. Plan podziału nie jest jednak postanowieniem sądu lecz dokumentem syndyka, w związku z tym sąd upadłościowy najczęściej odmawia jego ostemplowania pieczęciami sądowymi. Krążą zatem pisma, wezwania i zarządzenia, a wygasłe wprawdzie hipoteki ciągle w księdze wieczystej ujawnione tkwią. Okoliczność ta oczywiście dla nabywcy nieruchomości nie jest bez znaczenia. Utrudnia ona bowiem możliwość rozporządzenia nieruchomością - chociażby poprzez wykorzystanie jej jako zabezpieczenie kredytu bankowego. ■ Wykreślenie niemożliwe Jak wspomniano wcześniej podstawą do wykreślenia hipotek jest prawomocny plan podziału środków uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości obciążonej. Od chwili sprzedaży nieruchomości do uprawomocnienia się planu podziału musi jednak minąć kilka miesięcy. W tym czasie może się zdarzyć, iż na skutek zażalenia na postanowienie o ogłoszeniu upadłości wniosek o ogłoszenie upadłości zostanie prawomocnie odrzucony lub oddalony co spowoduje uchylenie postępowania upadłościowego (art.371 puin) albo po złożeniu stosownego wniosku przez wszystkich wierzycieli, którzy zgłosili wierzytelność sąd postępowanie upadłościowe umorzy (art.361.3 puin). W takich okolicznościach powstałby wyjątkowo niekorzystny, jak należy przypuszczać nieprzewidziany przez ustawodawcę stan prawny: wygasłe z mocy prawa hipoteki nie będą mogły zostać wykreślone, gdyby złożony przez syndyka w sądzie plan podziału nie zdążył się uprawomocnić, a wierzyciele hipoteczni nie będąc beneficjentami odrębnego planu podziału środków ze zbycia nieruchomości obciążonej faktycznie zostaliby pozbawieni zabezpieczenia. Mirosław A. Kamiński Autor jest syndykiem, członkiem Stowarzyszenia Praktyków Prawa Upadłościowego i Likwidatorów, rzecznikiem prasowym Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Syndyków i Likwidatorów |