| Wyszukaj publikacje zawieraj�ce tekst: | |||
| wersja do druku |
| Jedna wierzytelno�� czy dwie? W�tpliwa podstawa og�oszenia upad�o�ci. |
| Jedna wierzytelno�� czy dwie? W�tpliwa podstawa og�oszenia upad�o�ci. W obowi�zuj�cym prawie upad�o�ciowym i naprawczym, dalej pun (podobnie jak w regulacji dotychczasowej, dalej pu) warunkiem koniecznym og�oszenia upad�o�ci d�u�nika jest nie wykonywanie przez niego wymagalnych zobowi�za� wobec co najmniej dw�ch wierzycieli. Gdy wierzyciel jest tylko jeden, zasad� jest, i� powinien on dochodzi� roszczenia w drodze procesu s�dowego i konsekwentnie egzekucji indywidualnej. Cz�sto jednak wierzyciele t� zasad� pr�buj� obej�� i bywa, �e czyni� to skutecznie. Wed�ug tre�ci art.10 prawa upad�o�ciowego i naprawczego (ustawa z 28 lutego 2003 r. Dz.U.Nr 60, poz. 535 z p�zn. zmianami) upad�o�� og�asza si� w stosunku do d�u�nika, kt�ry sta� si� niewyp�acalny. A za niewyp�acalnego uwa�a si� go, je�eli nie wykonuje swoich wymagalnych zobowi�za� (art.11.1 pun). W przypadku gdy d�u�nik jest osob� prawn� albo jednostk� organizacyjn� nieposiadaj�c� osobowo�ci prawnej, kt�rej odr�bna ustawa przyznaje zdolno�� prawn� tak�e wtedy, gdy jego zobowi�zania przekrocz� warto�� jego maj�tku, nawet w�wczas, gdy na bie��co te zobowi�zania wykonuje. Z kolei z tre�ci art. 11.1 pun wynika jednoznacznie, i� pozytywn� przes�ank� og�oszenia upad�o�ci d�u�nika jest nie wykonywanie przez niego wi�cej ni� jednego wymagalnego zobowi�zania. (Nie ma tu istotnej zmiany w stosunku do regulacji obowi�zuj�cej poprzednio – art.1.� 1 Rozporz�dzenia Prezydenta RP z 24 pa�dziernika 1934 r. stanowi�, i� przedsi�biorca, kt�ry zaprzesta� p�acenia d�ug�w, b�dzie uznany za upad�ego). Oczywistym celem ustawodawcy, kt�ry w ten w�a�nie spos�b zredagowa� przepis jest umo�liwienie wsp�lnej i sprawiedliwej egzekucji z maj�tku d�u�nika przez wszystkich jego wierzycieli (egzekucja generalna). Upad�o�� ma na celu mi�dzy innymi uniemo�liwienia powstania sytuacji, gdy sprawniejsi lub po prostu lepiej poinformowani wierzyciele zdo�aj� w egzekucji indywidualnej zaspokoi� swoje roszczenia w ca�o�ci, za� dla innych �rodk�w ju� nie wystarczy. Przywo�any przepis art.11.1 pun (dawniej 1.� 1 pu) bywa jednak cz�sto przez wierzycieli i ich sprawnych prawnik�w obchodzony. Zgodnie z art.26.1 pun ”Uczestnikiem post�powania o og�oszenie upad�o�ci, jest ka�dy wierzyciel, kt�ry z�o�y� wniosek o og�oszenie upad�o�ci, oraz d�u�nik.” Zatem wierzyciel – wnioskodawca z zasady ma nieograniczony dost�p do akt sprawy, w tym do wszystkich dokument�w, kt�re jest zobowi�zany z�o�y� w s�dzie d�u�nik. Czasem z tych dokument�w wynika jednoznacznie, i� istniej�ce po stronie d�u�nika zobowi�zanie w stosunku do wnioskodawcy jest jedynym jego wymagalnym zobowi�zaniem. Wnioskodawca zatem z akt sprawy mo�e uzyska� wiedz�, i� w takich okoliczno�ciach, na podstawie art. 11.1 pun jego wniosek o og�oszenie upad�o�ci d�u�nika s�d powinien oddali�. Dochodzenie roszczenia w procesie przeciwko d�u�nikowi jest oczywi�cie bardziej kosztowne i bywa d�ugotrwa�e, nie ma te� �adnej pewno�ci, i� po uzyskaniu prawomocnego wyroku egzekucja komornicza oka�e si� skuteczna. Nawet po podwy�ce op�aty za wniosek o og�oszenie upad�o�ci z 200 do 1000 z� droga dochodzenia roszczenia w post�powaniu upad�o�ciowym jest niepor�wnanie ta�sza. C� zatem zrobi sprytny wierzyciel w opisanej sytuacji?. Rozmno�y swoj� wierzytelno�� dokonuj�c przelewu jej cz�ci na osob� trzeci�. Czy mo�e to skutecznie uczyni�? Oczywi�cie mo�e. W trakcie rozprawy ujawni si� drugi wierzyciel i obrona d�u�nika oparta na nieistnieniu innych poza wnioskodawc� wierzycieli legnie w gruzach. Czy jednak s�d na pewno powinien w takiej sytuacji przychyli� si� do wniosku wierzyciela i upad�o�� og�osi�? Mam powa�ne w�tpliwo�ci. Cho� formalnie w dniu rozpoznania sprawy istniej� dwie wierzytelno�ci dw�ch r�nych wierzycieli to oczywistym �r�d�em owych wierzytelno�ci jest w istocie jedno zobowi�zanie. Z okoliczno�ci sprawy (termin dokonania przelewu wierzytelno�ci) wynika zwykle ca�kiem jednoznacznie, i� czynno�� prawna jak� by� przelew wierzytelno�ci mia�a na celu wy��cznie obej�cie ustawy (prawo upad�o�ciowe i naprawcze), a zatem na podstawie og�lnie obowi�zuj�cego przepisu art. 58 � 1 kodeksu cywilnego winna zosta� uznana za czynno�� niewa�n�. Dzia�anie takie w oczywisty spos�b jest sprzeczne tak�e ze spo�eczno -gospodarczym przeznaczeniem prawa a jako takie zgodnie z art.5 kodeksu cywilnego nie mo�e by� uwa�ane za wykonywanie prawa i nie mo�e korzysta� z ochrony. Badaj�c przes�anki og�oszenia upad�o�ci w sytuacji, gdy w trakcie post�powania wierzytelno�� b�d�ca podstaw� wniosku „uleg�a rozdwojeniu” s�d powinien zachowa� najdalej id�c� ostro�no�� i obowi�zkowo zbada� tak�e motywy post�powania wnioskodawcy. Zg�oszenie wniosku o og�oszenie upad�o�ci konkurenta na rynku mo�e by� w ko�cu niez�ym sposobem na tanie i skuteczne jego wyeliminowanie. Mo�e by� tak�e form� zemsty z pobudek ca�kiem odmiennych ni� deklarowane w toku post�powania. Wniosek o og�oszenie upad�o�ci d�u�nika, z�o�ony przez wierzyciela w z�ej wierze na podstawie art.34.1. pun podlega oddaleniu, za� wierzyciel ma�o, �e zostanie obci��ony kosztami post�powania to mo�e zosta� zobowi�zany do z�o�enia publicznego o�wiadczenia odpowiedniej tre�ci i w odpowiedniej formie. W przypadku oddalenia wniosku z�o�onego zar�wno z�ej wierze, zar�wno d�u�nikowi, jak i osobie trzeciej przys�uguje przeciwko wierzycielowi roszczenie o naprawienie szkody (art.34.2. pun) Miros�aw A. Kami�ski Autor jest syndykiem, cz�onkiem Stowarzyszenia Praktyk�w Prawa Upad�o�ciowego i Likwidator�w, rzecznikiem prasowym Og�lnopolskiej Federacji Stowarzysze� Syndyk�w i Likwidator�w |