Kontakt
Ireneusz Kaczorek aka@syntrio.waw.pl
Mirosław Kamiński m.a.kaminski@syntrio.waw.pl
Biuro Syndyka
Marzena Borysiak
biuro@syntrio.waw.pl
|
|
|
O nas
Strona internetowa, którą zdecydowali się Państwo odwiedzić w całości poświęcona jest problemom przedsiębiorstwa w kryzysie. Ów kryzys czasem udaje się opanować poprzez sanację, postępowanie naprawcze lub układ z wierzycielami, czasem kończy się upadłością.
Stronę stworzyło trzech aktywnych zawodowo, stale współpracujących ze sobą syndyków z Warszawy: Ireneusz A. Kaczorek, Mirosław A. Kamiński i Dariusz L. Siewicz.
Na jej łamach chcemy podzielić się naszymi doświadczeniami i poglądami, o których będziemy pisać ale nie ukrywamy, iż przy okazji chcemy dowiedzieć się jak z licznymi problemami w postępowaniach upadłościowych radzą sobie koledzy. Deklarujemy także, iż chętnie odpowiemy na pytania nurtujące przedsiębiorców, którzy popadli w kłopoty. Być może w takim przypadku upadłości jeszcze da się uniknąć.
Na stronie będziemy zamieszczać systematycznie nasze oferty dotyczące sprzedaży majątku objętego masą upadłości w prowadzonych postępowaniach, a także ciekawe propozycje ewentualnej współpracy w ramach działalności gospodarczej kontynuowanej w upadłości.
|
|
|
|
|
|
Publikacje
Wyszukaj publikacje zawierające tekst:
| |
wersja do druku | Skutki prawne i praktyczne uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości i skierowania sprawy do ponownego rozpoznania | Gazeta Sądowa nr 12 – grudzień 2005r. | Skutki prawne i praktyczne uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości i skierowania sprawy do ponownego rozpoznania.
Zgodnie z art.33.1 obowiązującego prawa upadłościowego i naprawczego (Ustawa z dnia 28 lutego 2003 r. Dz.U. Nr 60, poz.535, dalej pun) „Zażalenie przysługuje na postanowienie sądu kończące postępowanie oraz w przypadkach określonych w ustawie”.
Postanowienie o ogłoszeniu upadłości kończy postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości, w związku z tym zarówno w przypadku ogłoszenia upadłości jak i oddalenia wniosku zażalenie przysługuje.
Na skutek rozpoznania zażalenia na postanowienie o ogłoszeniu upadłości sąd okręgowy władny jest postanowienie sądu rejonowego utrzymać w mocy, zmienić (oddalić wniosek) albo uchylić i skierować do ponownego rozpoznania przez sąd upadłościowy (sąd rejonowy).
I według art.386 kpc powinien to uczynić, gdy uzna iż sąd I instancji nie rozpoznał w postępowaniu istoty sprawy, albo gdy wymagane jest postępowanie dowodowe.
Czy jednak na pewno skutkiem uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości jest zniweczenie tego postanowienia i zakończenie trwającego postępowania upadłościowego?
Czy rzeczywiście wprost na podstawie postanowienia uchylającego postanowienie o ogłoszeniu upadłości, upadły (dłużnik) ma prawo domagać się od syndyka natychmiastowego wydania ksiąg handlowych i majątku, czy zatem automatycznie winno mu zostać zwrócone władztwo nad majątkiem?
Czy z chwilą uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości automatycznie syndyk traci swoją funkcję?
Odpowiedź na tak postawione pytania wcale jednoznaczna nie jest, a spowodowana uchyleniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości sytuacja ma istotne znaczenie praktyczne właśnie w zakresie władztwa nad majątkiem upadłego - w przedziale czasu pomiędzy uchyleniem postanowienia o ogłoszeniu upadłości a ponownym rozpoznaniem sprawy przez sąd upadłościowy.
W doktrynie pojawiają się dwa sprzeczne ze sobą poglądy. Według jednego z nich postanowienie uchylające postanowienie o ogłoszeniu upadłości na skutek uwzględnionego zażalenia całkowicie niweczy skutki ogłoszenia upadłości i automatycznie wznawia ukończone tym postanowieniem postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości. Źródła takiego poglądu jego zwolennicy wskazują w ogólnie obowiązujących przepisach kodeksu postępowania cywilnego.
Według poglądu drugiego mimo uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości postanowienie upadłościowe trwa, aż do momentu ponownego rozpoznania sprawy przez sąd upadłościowy (sąd rejonowy). Oparcie dla tej z kolei tezy jej zwolennicy wywodzą z przepisów ustawy – prawa upadłościowego i naprawczego.
Poza sporem jest, iż prawo upadłościowe i naprawcze w stosunku do ogólnie obowiązujących przepisów prawa ma charakter lex specialis.
Przepisy księgi pierwszej części pierwszej Kodeksu postępowania cywilnego (z wyjątkiem przepisów o zawieszeniu i wznowieniu postępowania) można zastosować do postępowania upadłościowego jedynie w sprawach nieuregulowanych ustawą (art.229 pun).
Według przepisów ustawy (pun) wszczęte postępowanie upadłościowe może się zakończyć jedynie umorzeniem (art.361 pun) , zakończeniem (art.368 pun), albo też uchyleniem postępowania upadłościowego (art.371 pun).
W art.361 pun ustawodawca wymienia zamknięty katalog przesłanek, które obligują sąd do umorzenia postępowania upadłościowego:
1) majątek po wyłączeniu z niego przedmiotów majątkowych dłużnika obciążonych hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania;
2) wierzyciele zobowiązani uchwałą zgromadzenia wierzycieli albo postanowieniem sędziego-komisarza, nie złożyli w wyznaczonym terminie zaliczki na koszty postępowania, a brak jest płynnych funduszów na te koszty;
3) wszyscy wierzyciele, którzy zgłosili swoje wierzytelności, żądają umorzenia postępowania.
Przesłanką do zakończenia postępowania upadłościowego (obejmującego likwidację majątku) jest według prawa upadłościowego i naprawczego wykonanie ostatecznego planu podziału funduszów masy upadłości (art.368.1 pun) lub zaspokojenie wszystkich wierzycieli upadłego (art.368.2 pun).
Uchyleniu, postępowanie upadłościowe – według treści art.371 pun podlega jedynie w razie prawomocnego odrzucenia albo oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości.
Skoro zatem ustawa (pun) nie wskazuje uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości jako przesłanki do umorzenia, zakończenia, ani uchylenia postępowania upadłościowego należałoby uznać, iż do chwili ponownego rozpoznania przez sąd upadłościowy (rejonowy) sprawy o ogłoszenie upadłości postępowanie upadłościowe trwa.
W myśl takiej tezy na skutek postanowienia o uchyleniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości syndyk wcale nie traci automatycznie legitymacji do wyłącznego zarządzania majątkiem upadłego i wręcz ma obowiązek to czynić - co najmniej do ponownego rozpoznania sprawy przez sąd upadłościowy.
Według ustawy jego legitymacja może wygasnąć bowiem jedynie z chwilą prawomocnego umorzenia postępowania upadłościowego, prawomocnego zakończenia postępowania, jego uchylenia lub odwołania syndyka.
Odwołanie syndyka może zaś nastąpić jedynie według przepisów ustawy (pun): w przypadku zmiany postanowienia o ogłoszeniu upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego na postanowienie o ogłoszeniu upadłości z możliwością zawarcia układu (art. 158.2 pun) lub w przypadkach wymienionych w art.170.1, 2 i 3 pun.
Przyjęcie za prawidłowe takiego rozumowania uzasadnia pogląd, iż po uchyleniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości, a przed ponownym rozpoznaniem sprawy syndyk wcale majątku wydawać nie powinien.
Oczywiste wydaje się, iż do momentu ponownego rozpoznania sprawy z ostrożności powinien powstrzymać się przed podejmowaniem nieodwracalnych decyzji majątkowych i raczej administrować niż likwidować.
Jak się wydaje wybór właściwej z dwu przedstawionych tez zależy chyba wyłącznie od uznania, czy okoliczność uchylenia postanowienia o ogłoszeniu upadłości jest czy nie jest „sprawą uregulowaną w ustawie” (pun).
Jeżeli przyjąć, iż sprawa ta w ustawie uregulowana nie została, to skutków prawnych postanowienia uchylającego postanowienie o ogłoszeniu upadłości należałoby poszukiwać poza nią - w kpc.
A w takim przypadku skutki prawne postanowienia o ogłoszeniu upadłości jednak zostałyby tym samym zniweczone, trwałoby za to autonomiczne postępowanie w przedmiocie ogłoszenia upadłości, a w miejsce syndyka musiałby pojawić się tymczasowy nadzorca sądowy (w przypadku złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości przez dłużnika zabezpieczenia majątku poprzez ustanowienie tymczasowego nadzorcy sądowego jest obligatoryjne – art.38.1 i 2 pun).
Odmiennie, jeżeli przyjąć iż prawo upadłościowe i naprawcze, choćby pośrednio (art.371 pun) „sprawę reguluje” to przepisy kpc w ocenie opisanej sytuacji nie miałyby zastosowania i tezę o trwaniu postępowania upadłościowego po wydaniu na skutek postępowania zażaleniowego postanowienia o uchyleniu postanowienia o ogłoszeniu upadłości trzeba by uznać za trafną.
Mirosław A. Kamiński
Autor jest syndykiem, członkiem Stowarzyszenia Praktyków Prawa Upadłościowego i Likwidatorów, rzecznikiem prasowym Ogólnopolskiej Federacji Stowarzyszeń Syndyków i Likwidatorów | |